طرح وقف اموال دانشگاه آزاد یا دور زدن شورای عالی انقلاب فرهنگی

منبع: رجا نیوز

طرح وقف اموال دانشگاه آزاد با عنوان «وقف اموال در اختیار مؤسسات غیردولتی غیرانتفاعی» در حالی از روز چهارشنبه در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است که ابهامات فراوانی در این زمینه وجود دارد.

به گزارش رجانیوز، کمتر از یک ماه پس از آنکه شورای عالی انقلاب فرهنگی اساسنامه جدید و اصلاح شده دانشگاه آزاد را ابلاغ کرد، علاوه بر واکنش های قابل پیش بینی از سوی هیئت موسس دانشگاه آزاد جهت استنکاف از اجرای اساسنامه جدید که اساسنامه جدید را «غیر شرعی» توصیف کرد، ارائه و تصویب فوریت طرح اجازه «وقف اموال در اختیار موسسات غیر دولتی و غیر انتفاعی» از سوی برخی نمایندگان زمینه‌ای برای دور زدن مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد کرد.

علی عباسپور رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و برادر همسر عبد الله جاسبی که طراح اصلی این طرح است، روز چهارشنبه در صحن علنی مجلس گفت: «ما به دنبال آن هستیم که فتوای یک مرجع عالی‌قدر جامع‌الشرایط را به قانون تبدیل کنیم. این فقیه رهبری انقلاب است که براساس نظر ایشان موسسات و مراکز آموزشی که تصرف مالکانه دارند، می‌توانند با وقف اموال در اختیار خود نفعی به جامعه برسانند و این کار باقیات و صالحاتی برای موسسان آن باشد.» اما حمید رسایی در تذکر نسبت به مطالب مطرح شده از سوی عباسپور اعلام کرد: «آقای عباسپور طی این دو روز مطالبی را به نقل از رهبری بیان کردند و جا دارد که به ایشان تذکر داده شود» رسایی با بیان اینکه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح شده بود که رهبری در مورد وقف اموال دانشگاه آزاد اعلام نظر نکرده‌اند، ادامه داد: «معاون پارلمانی دانشگاه آزاد نیز اعلام کرده آنچه که گفته‌اند نظر شرعی رهبری بوده است.»

اشاره حمید رسایی مربوط به دی ماه 88 و برهه ای است که طی آن کریم زارع معاون پارلمانی دانشگاه آزاد در اظهاراتی خلاف واقع، از اعلام رضایت رهبر انقلاب جهت وقف اموال دانشگاه ازاد سخن گفت اما این موضوع به سرعت از سوی دفتر ایشان تکذیب شد.

چرا دانشگاه آزاد نمی تواند اموال خود را وقف کند؟

اصلی ترین علت مخالفین طرح وقف اموال دانشگاه آزاد، تاکید بر دور زدن قانون با اجرای این طرح است، چرا که دانشگاه آزاد مالکیت خصوصی ندارد و متعلق به عموم مردم است، همچنین وقف اموال دارای مالکیت عمومی، یک تناقض آشکار و در عمل بی معناست.

در این زمینه، محمد دهقان عضو هیئت رییسه معتقد است: «کسی می‌تواند طبق قانون مالی را وقف کند که متعلق به او باشد. البته وقف، موضوعی شرعی است و باید هدف مشروعی را از آن تعقیب کرد؛ اگر متولیان دانشگاه آزاد و هر موسسه‌ دیگری بتواند اموال دانشگاه یا موسسه خود را در ملک شخصی خود قرار بدهد طبیعی است که در این صورت می‌تواند آن را وقف کند اما تردیدی وجود ندارد که اموال دانشگاه آزاد، اموالی عمومی است و تصرف مسئولان دانشگاه آزاد نسبت به اموال این دانشگاه به نیابت از عموم انجام می‌شود. از این رو دانشگاه آزاد ملک شخصی آنان نیست. متاسفانه سنت بدی در مجلس طی سال‌های گذشته به وجود آمده که برخی از دستگاه‌ها زمانی که از مراجع قانونی به اهداف مورد نظر خود نمی‌رسند از فشار مجلس برای رسیدن به اهداف خود بهره می‌برند.»

تسهیلات دانشگاه آزاد برای نمایندگان و انتظار خدمات متقابل

جاسبی در جمع مدیران سازمان مرکزی و رؤسای واحدهای دانشگاه آزاد در چهل و پنجمین اجلاس شورای مرکزی دانشگاه آزاد- اردیبهشت 1381، هدف خود را از اعطاء تسهیلات به صاحب منصبان اینگونه توصیف می‌کند: «این همه به نمایندگان سرویس می‌دهیم و متقابلاً ما باید از حمایت نمایندگان برخوردار باشیم و مستلزم این است که شما ارتباطتان را با نمایندگان بیشتر کنید و به طور کلی در سطح استان، در سطح شهر ما بتوانیم با همه مسئولین از جمله نمایندگان ارتباط داشته باشیم تا کارهای دانشگاه آزاد اسلامی را بتوانیم به خوبی پیش ببریم. این طور نباشد که جاده یک طرفه باشد و سرویس بدهیم اما از آن طرف ما چیزی نخواهیم.»

مخالفت دانشجویان با اقدام مجلس

دفتر تحکیم وحدت در واکنش به تصویب فوریت این طرح با صدور بیانیه ای اعلام کرد: «این سوال وجود دارد که با چه مجوز شرعی، اموال عمومی را که متعلق به عموم مردم است، وقف می کنند؟ مغایرت مصوبه اخیر مجلس درباره وقف دانشگاه آزاد با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر افزایش نظارت بر دانشگاه آزاد جهت ارتقاء کیفیت و ممانعت از تخلفات چه توجیهی دارد؟ آیا می‌توان قانونی را که ناقض قانونی دیگر باشد تصویب کرد؟

به نظر می‌رسد در مصوبه پیشنهادی حداقل دقت حقوقی و کارشناسی کافی نیز صورت نگرفته است. ماده57 قانون مدنی می‌گوید: "واقف باید مالک مالی باشد که وقف می‌کند به علاوه دارای اهلیتی باشد که در معاملات معتبر است. " این پرسش مطرح است که آیا هیئت محترم موسس دانشگاه "مالک " دانشگاه آزاد اسلامی است؟»

جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه شیراز نیز اعلام کرد: « جای سؤال است طرحی که مربوط به دانشگاه آزاد با آن سابقه مدیریتی و زاویه‌ای که مدیران این دانشگاه با انقلاب دارند از سوی نمایندگان مجلس به این سرعت رسیدگی و تصویب می‌شود. ما خواستار تجدیدنظر نمایندگان مجلس در خصوص طرح یک فوریتی وقف اموال مؤسسات غیردولتی غیر انتفاعی هستیم.»